Şiirin Olmazsa Olmazı Hasrettir

Merhaba Ahmet Bey, okuyucularımıza kısaca kendinizden bahseder misiniz?

Ben 1965 Kahramanmaraş Kuzucak köyü doğumluyum. İlk okulu köyüm Kuzucak'ta bitirdim. Kitabım da söylediğim gibi askere gidene kadar çobanlık yaptım. Askerden sonra inşaatta ve tekstil fabrikalarında çalıştım. İşçi emeklisiyim. Aktif olarak şuan inşaatta sıvacı olarak çalışmaktayım.2 oğlan 1 kız babasıyım ve her evladımdan 1 olmak üzere 3 torun sahibiyim. Okurlarıma saygılarımı sunarım.

Yazma yolculuğunuzdan kısaca bahseder misiniz? Sizi kitap yazmaya yönlendiren nedenler nelerdir?

Ben ilk okuldan beri kendimce türkü söyler şiir yazardım. İyi bir okuyucuyumdur  ve özellikle çobanlık yaptığım yıllar bulduğum kitap, gazete, roman, tarih her türlü ayırt etmeksizin  okurdum. Biraz da sosyal yaşantım az olduğu için şiir yazardım ve dolayısıyla bu gün kitaplaştırmak kısmet oldu teşekkür ederim.

Sizce şiir nedir? Şiirde olmazsa olmaz dediğiniz öğeler var mı?

Şiir sevgidir. Gördüğün, dile getiremediğin, anlatamadığın duyguların yazılışıdır. Olmasa olmazı hasrettir, özlemektir, istemektir.

Şairlik sizin için ne ifade ediyor?

Az önce söylediğim gibi dile getiremediğimi yazmaktır.

Şiirlerinizin yer aldığı Gayrı Dünya Senin Olsun isimli kitabınız Alaska Yayınları’ndan çıktı, tebrik ederiz. Kitabınızda okurlarınızı ne gibi sürprizler bekliyor?

İşte kendimi  ifade edemediğim bir durum. Alaska yayınlarına teşekkür ederim. Bir çobanı veya inşaatçının şiirleri sürpriz olur diye düşünüyorum.

Başucu yazar ve kitaplarınız nelerdir? Yazarların ve kitapların hayatınıza nasıl bir etkisi oldu?

Aslında ben yukarıda dile getirmeye çalıştığım gibi tür seçme şansım olmadı elime geçen her kitabı okumaya çalıştım. Teşekkür ederim ama şu gün bile sosyal medyada Yunus'un, Mevlana'nın, Hacı Bektaş Veli'nin, Pir Sultan Abdal'ın, Karacaoğlan'ın, Dadaloğlan'ın yakın tarihimizdeki Necip Fazıl, Abdurrahim Karakoç, Mahsuni, Aşık Veysel gibi düşünürlerin ozanların ve bana yol gösterebilecek her deyişi okuyorum.

Üzerinde çalıştığınız yeni bir kitabınız var mı? Okuyucularınıza ipucu verir misiniz?

Kitabımdakiler yazdıklarımın bir kısmıydı. Çalışmaya gelince kısmet diyelim.

Son olarak okuyuculara söylemek istediğiniz bir şey var mı?

Okuyucularıma en samimi sevgilerimi sunar düşünce ve eleştirilerini beklerim. Teşekkür ederim.

İyiliğin ve Güzelliğin Hızlı Bir Şekilde Yayılması Gerekiyor

Merhaba Burcu Hanım, okuyucularımıza kısaca kendinizden bahseder misiniz?

Zor bir soru... Bir “hiç” olduğumu anladığımda, her şeyin de bende gizli olduğunu duyumsadım. Kendimi bulmak, anlamak ve kendim dışında akan bir dünyanın da bana anlattıklarından uzaklaşmamaya çalışarak geçen bir ömrün başrolünde kalma mücadelesi idi benimkisi. İnsan, içinde gizli olan dünyanın sırrına erebilmek için, beslendiği kaynakları da geniş tutabilmeli. Kitaba yüz sürenler, benimle ilgili izler bulacaktır…  

Yazma yolculuğunuzdan kısaca bahseder misiniz? Sizi kitap yazmaya yönlendiren nedenler nelerdir? 

Öncelikle okumayı küçük yaşlarımdan itibaren çok sevdim. Anne babam, kitaba, sanata çok değer veren, çocuklarını da öyle bir hayata maruz bırakan işçi emekçi insanlardı.  Onların yanı sıra, babaannemin ve dedemin sevgi dolu limanında büyüdüm. Eve her sabah alınan gazetelerde, ninemin protez dizinin dibinde, beş yaşımda  kalem tutup, öğrendim okuma yazmayı. O küçük Burcu’nun dünyasındaki ilk ve en önemli büyük olay olarak kaldı bu öğrenme olayı. Kitap, o vefanın getirisidir biraz da…

İlkokulda, özel gün kutlamalarında koşarak şiir okuyanlardan olurdum. Koroda şarkı söyleyerek, müzikle de erken yaşlarda tanıştım. Bunu belirtmek istedim çünkü müziğin, şiiri ve kalemi hep beslediğini düşündüm. Ortaokul birinci sınıfta ilk şiirimi, defterimin arasında Din Kültürü öğretmenim gördü ve gülümseyerek beni tebrik etti. Yüzüm kızararak teşekkür etmiştim kendisine. Şiiri anneme yazdığımı anımsıyorum. Lisede, Edebiyat öğretmenlerimle okul dergisi hazırlar ve şiirlerimden de eklerdik sayfalarına. Kompozisyonlar yazardık, kitaplar yorumlardık, münazaralara katılırdık. O neslin bir parçası olabildiğim için çok mutluyum.

O günlerde sınıfta herkesin hayalini soran değerli öğretmenime, bir gün şiir kitabı çıkartmak istediğimi söylemiştim ve o güzel insanın  bana olan inancını da katmıştım cebime. Lise ikide “Atatürk ve 10 Kasım” konulu şiir yarışmasına, benim de bir şiir yazarak göndermem rica edildi. Duyguların yarışı olmaması gerektiğine inandığım için biraz gönülsüz de olsa öğretmenlerimi kırmayarak şiir yazma gayretinde bulunmuştum. Kitabın içinde o şiiri de bulabilirsiniz, adı : “sen giderken”... İstanbul birincisi seçilmişti. Kalemin önemli ve birleştirici olduğunu, uzak tarihimizden bugüne dek ona sevda ile sarılan ustalarımdan öğrendim ve bu bayrağı onlardan devraldım. Garip gelebilir ama içimde hep öyle beni itekleyen bir ses oldu. Sanatı, saygı sevgi ve barışla dolu güzel günlerin en önemli parçası olarak gördüm. Kitap ile çorbada bir tuz olabilme inancıma tutundum…

Bu yolculukta size kimler destek oldu?

Başta, beni ellerinden geldikçe bana bırakan ve kendimi keşif sürecimde çocukluğumdan bu yana saygı ve sevgileriyle büyük özverilerde bulunan annem Gülcan , babam Mehmet ve kardeşim Helin… Hayalimi bilseler de kitap onlara büyük sürpriz oldu. Aslında bana da… Kitabın ortaya çıkış sürecinden bahsedeyim. Hem maddi hem manevi anlamda hayalime ortak olan, her bir dizeyi gözbebeklerimden tutup inancıyla saran en büyük destekçim ise sekiz yılı aşkın yol arkadaşlığımızın olduğu sevgili eşim Onur Yekta Günaydın’dır.  Sonrasında , her daim kardeş yüreklerini hissettiğim ve toplamda yirmi dört yıl diyerek özetleyebileceğim dostlarım ; Sabahat Uğur , Haydar Güven ve Zelal Ilık…

Edebi sohbetlerimizdeki fikir alışverişlerimizde, her daim değerli yapıcı eleştirileri ile sevgili öykü yazarı adayı arkadaşım Samet Temür… Hem sevgi saygısı hem inancıyla, bana değerli vaktini ayırıp manevi editörlüğümü yapan kıymetli öğretmenim Öğretim Görevlisi Psikolog Dr. Nazmiye Arduç… Yayınevi ile tanışmama sebep olan ve de  kitaba çok sevdiğim gelincikleri, o tertemiz ruhu ile “konduran” sevgili arkadaşım Ayşen Sevde Varalan… Ve son olarak, kitabın hazırlık aşamasında her sorunuma, her soruma hoşgörü ve sükunet ile yaklaşan değerli yazar hocam İsrafil Baran… Her bir isme sonsuz teşekkürlerimi bir kez de buradan sunmak isterim.  Ne mutlu bana ki yoluma çıktılar, yollarımdan taşlar aldılar; yalnızken döktüğüm her bir mısraya rağmen bana yalnız olmadığımı anlattılar… İyi ki…

Sizce şiir nedir? Şiirde olmazsa olmaz dediğiniz öğeler var mı?

“suskunluğun şiir olmadığını kim söyledi / iki lafın kırmaya belini kaç sokak var / alıp oturtup karşına kendini…”

Fikrimce, şiir sadece tek “bir şey” değildir. Onu tanımlamak demek,  hakkını yemek olur ama yine de bencesini söylemem gerekirse, şiir bir kavga biçimidir. Ritmi, rengi, melodisi, tınısı size ait… Olmazsa olmaz dediğim öğe bulunmuyor. Bilinçli özgürlükten yanayım … 

Şairlik sizin için ne ifade ediyor? 

Makam ve mevkilerle dost olma çabam hiç olmadı… Sanatın her dalı gibi, şiir de çok ter akıtıp çok emek verilmesi gereken hayli “ince” bir “iş”. Karanlıklarda, suskunluklarda, umudun  ve inançların yitirilmeye başlandığı yerlerde, hep kalemi dost bilip yürüdüm. Şimdi ise sorumluluğumun daha da artacağının farkındayım. Ustalarımdan aldığım bayrak ile ve usanmadan, us ile yürümekten, birileri de yürüyebilsin diye emekler vermekten geri durmayacağım. Tek derdim de gayem de budur…

Serbest türde şiirlerinizin yer aldığı Oyası Dalgakıran isimli kitabınız Alaska Yayınları’ndan çıktı, tebrik ederiz. Kitabınızda okurlarınızı ne gibi sürprizler bekliyor?

Çok çok teşekkür ederim, hepimize iyi gelebilir dilerim ki… Neyin kime sürpriz olup olmayacağı bilinmez ama en arkasında bir mektup bulacaklar. Kim kendisini satır aralarında bulur, kim sonunda yeni satırlar doğurur ; yine bilinmez…

Başucu yazar ve kitaplarınız nelerdir? Yazarların ve kitapların hayatınıza nasıl bir etkisi oldu?

Başımın ucunda değil ama başımın ve gönlümün üzerinde taşıdığım çok fazla isim var. Doğan Cüceloğlu hocamdan İçimizdeki Biz ve Savaşçı, Kleinbaum’dan Ölü Ozanlar Derneği, Leo Buscaglia’dan Sevgi İçin Doğmak , Nietche’den Böyle Buyurdu Zerdüşt, Duygu Asena’nın Kadının Adı Yok kitabı ve Ahmed Arif’den Hasretinden Prangalar Eskittim… Belirtmediğim birçok değerli ve sevdiğim isim var fakat bu saydığım kitapların, kendimi ve hayatı sorgulayış yolculuğumda bir omurga oluşturmamdaki katkıları çok büyük. Şiir kitabım için yayınevim ile sözleşme imzaladığım gün ise Genco Erkal’ın ölüm haberini aldığımız gündü. Bunu, bir dipnot olarak belirtiyorum. Dinleyicisi oldum ama örnek aldığım bir isim olarak öğrencisi de olup birlikte diyar diyar şiirler okumayı hayal etmişliğim vardı. Bu nedenle, o denk gelişin bi anlamı olduğuna inandım. Omzumda elini hissettim ustanın, o tok ve derin sesiyle “yürü  ve sakın durma” dercesine bir göz kırpıştı belki de, kim bilir…

Üzerinde çalıştığınız yeni bir kitabınız var mı? Okuyucularınıza ipucu verir misiniz?

Psikoloji bilimi alt tabanlı bir deneme kitabı da çıkartmak istiyorum. Okul sürecimden dolayı şu anda gündemimde değil fakat nefes aldığım sürece elbet bir gün...  

Son olarak okuyuculara söylemek istediğiniz bir şey var mı

Kitapla ilgili  tüm görüşlerini bana Instagram adresim @burcu.ant aracılığı ile ulaştırabilirler. Ayrıca, merakımı giderip, gönül bağı kurdukları şiirleri paylaşırlarsa da çok mutlu olurum.  Dünya, usandırıcı bir hal almaya doğru gitse de, us ile usanmadan yürüyebileceğimiz günler diliyorum. Her bir pencereden sokağa, çocuklarımızın şarkı söyleyen sesleri taşmalı ve büyükler de eşlik etmeliler o şarkılarda çocuklara çünkü iyiliğin ve güzelliğin çok hızlı bir şekilde yayılması gerekiyor… Vakit ayırdığınız için çok teşekkür ederim. Sevgilerimle…

Çocuklarımıza Okuma Alışkanlığı Kazandırmamız Gerekiyor

Merhaba Ferhat Bey, okuyucularımıza kısaca kendinizden bahseder misiniz? 

Küçük bir kasabada doğdum. Her gün ilçe kütüphanesine gitmeyi çok severdim. On iki yaşıma kadar, o kütüphanede yaşıma uygun olan tüm kitapları tekrar tekrar okurdum. Daha çok olsa tekrar tekrar aynı kitabı okumazdım sanırım. Gaziantep mühendislik fakültesi mezunuyum. İsrail, Yemen, Pakistan, Ukrayna, Kazakistan, Rusya'da uzun yıllar inşaat mühendisi olarak çalıştım. 48 yaşında evlendim, 2 aylık bir oğlum var.

Yazma yolculuğunuzdan kısaca bahseder misiniz? Sizi kitap yazmaya yönlendiren nedenler nelerdir? 

Aslında hep okuyucuydum. Sonra çocukluktan beri sevdiğim Orhun kitabeleri ile ilgili çocuklar ve gençler için değişik  roman olmadığını düşündüm. İlk başta toparlayamadım. Sonra bölümlere ayırdım.50 yıllık bir bölümü anlatmam gerekiyordu. Bazen altı ay bir kelime yazmadım. Bazen de aklıma gelenleri telefondan mesaj atarak kaydederek yazdım, çünkü sonra unutuyordum. Uzun zaman geçtiği için bir yerde durup, bitirip yayınladım. Aslında her sene daha da güzel oluyordu bana göre. Şimdi de acaba erken  mi çıkardım diyorum. Geçen kitaba eklemeyi unuttuğum bir şiirimi buldum. İkinci bir romanım daha var ama toparlaması uzun zaman alır.

Yazarlık sizin için ne ifade ediyor? 

Aslında kendimi yazar veya şair olarak görmüyorum, hayalciyim ben olay anını hayal ediyorum. Kitaplarımda ki savaş şiirlerini ben yazdım o ruh ve hayal alemine yaklaşarak yazdım.

Savaşçı Türk milletinin tarihini unutmaması için kaleme aldığınız Türk Adını Unutma isimli kitabınız Alaska Yayınları’ndan çıktı, tebrik ederiz. Kitabınızda okurlarınızı ne gibi sürprizler bekliyor?

Çocukluktan veya gençlikten  beri bildiğimiz kitabelerdeki sözlerin bir kurgusunu yapmaya çalıştım. Kendi yarattığım kahramanın da kitabelerde ki gerçek kahramanların önüne geçmesini engellemeye çalıştım. Bir ara için de geçen küçük bir aşk hikayesini kitabın gerçek amacının önüne geçtiğini düşünerek içinden birazını çıkarttım. Bildiğiniz gibi her roman biraz yazarın da karakteridir. Bu roman  bir tarih bilgisi için de yazılmadı hemen belirteyim. Kitabedeki gerçek kahramanların hala romanlarda, dizilerde ve filmlerde hak ettiği yerini almadığını düşünüyorum. Kitapta tüm hayatını Türk milletine ve Kağanlarına  adayan Temir’in maceralarını bulacaklar. Temir aslında Türk milletidir. 

Başucu yazar ve kitaplarınız nelerdir? Yazarların ve kitapların hayatınıza nasıl bir etkisi oldu?

Çocukken kitap okumak için çok kitap bulamadığım için evimde kitap tutmuyorum, okuyup hemen başkasına veriyorum. Küçüklüğümde dede korkut kitaplarını onlarca kez okumuşumdur. Gençliğimde rus klasiklerini de severek okudum. Tolstoy sanırım en sevdiğim yazardır. Divanı Lügatı Türk'ten bazı ölmüş kelimeleri bulup kitabıma koymak istedim mesela Şenbul diye bir kelimeyi buldum ve  koydum. Gece yarısından sonra devam edilen içkili eğlence anlamında. Günümüzde after party olarak kullanılıyor.

Üzerinde çalıştığınız yeni bir kitabınız var mı? Okuyucularınıza ipucu verir misiniz?

Birinci dünya savaşının başından başlayıp. Enver Paşa, Mustafa Kemal paşanın da geçtiği aynı tarzda bir roman daha yazmaya çalışıyorum. Kitabın adı Turan Günlükleri olacak. Birisi bu ismi beğenirse seve seve kullanabilir bu arada gizlimiz yok.

Son olarak okuyuculara söylemek istediğiniz bir şey var mı?

İki konu hakkında bir şeyler söylemek istiyorum. Çocuklarımıza her ne olursa olsun okuma alışkanlığının kazandırılması gerektiğini söylemek istiyorum. Gelişmiş milletler seviyesine çıkmak için önce edebiyatta ve sanatta gelişmemiz gerektiğini göz ardı etmemeliyiz. Bu ikisinde uç noktada olursak zaten bilimsel olarak da kendimizi en önde bulacağımıza eminim. Yeni kabul edilen ortak Türk alfabesinin de çok önemli olduğunu düşünüyorum. Eskiden beri şöyle bir fikrim vardı. Tüm Türk ülkeleri eğer Divanı Lügatı Türk'ten her yıl 10 eski Türkçe kelimeleri eğitim müfredatına sokarsa 100 yılın sonunda sadece Türk'e ait olan Sibirya'dan Balkanlara bir edebiyat dilini de yaratmış oluruz. Dilimiz başka dillerin etkisi ile solmamış ve ölmemiş olur.  Saygılarımı sunuyorum herkese.

Tanrımın Suikastı

Camdan bir piramitte sudan rüya: Tanrımın suikastı

Gözbebeklerim matruşka, demirden çubuk, harflerin çukurlarla dans ettiği, beynimdeki ruh

Ellerim astral bir seyahatti, bedenimin başka bedenlerde dirildiği heykel, düştü içimden kırmızı elbiseli geyik

Ağzımda ölüm çeşmesi, sırdaş bir katil,  mavi masalarda vurulduğu çiçeklerin

Parmaklık yüzüm kutsal kase, tenimden üfledim yeşil karıncayı, şarap tadında dil içtiğim: İnancımı kaybettim, lanetli bir uçurum kurttan türeyişim

Tanrım bir gece kaçtı zihnimden, onlarınki de/kül koca şehir, bir çocuğun cebinde kalbim, elinde makas ve saçında gezegen, dönüyor bir karenin karanlığına

Sokaklarda yağmur durmadan kıyım, at ve fil boşlukta leke, Sırtımda urban tanrımın firarı. Şimdi dünya büyüyen ateş hattı!

Letaif

Bir feverandır, bana armağan edilen. 

Yakamozdan doğan, Güneş'le ölen.

Kızıl çiçeklerin kokusuyla dans eden,

Adı bilinmez sevgiydi;

beni hançerleyen..

Pınar misaliydi sezgiler,

Hayaline inanacak kadar sevdiren.

Zehrimardır düşlerden geçen,

Söyle, kimdir ihanet eden?

Vicdan Meselesi - 6

“Nefse fenalığı ve iyiliği ilham edene and olsun ki” (Şems Suresi, 8) Zannımca insanı hayvandan ayıran en önemli fark insanın, bir vicdan sahibi olmasıdır. Ayrıca insanlığın ve insanın “iyi”ye doğru yükseliş yaşamakla ödevli olduğuna inandığımı belirtmiştim. Bunun için insanın mutlaka bir vicdan sahibi olması gerekir ama bu yetmez. Neden yetmez? 

Bu soruyu cevaplamak için önce “vicdan”ı tanımlamalıyım. Sayısız tanım yapılmış “vicdan” için. Antik Çağ’da yapılan tanımlar ile “Aydınlanma” sonrası yapılan tanımlar çok farklı. Örneğin Edward Young, “Vicdan Tanrı'nın tatlı fısıltısıdır.” demiş. Demiş ama büyük İslam âlimi Ömer Nasuhi Bilmen de “Vicdan, ruhtan kaynaklanan bir güzellik olmakla birlikte yanılmaz değildir.” diyor. Peki, Tanrı yanlışı da fısıldayabilir mi? Aslında bu sorunun cevabı Şems Suresi 8. ayette belirtilmiş.  Ben sadece “vicdan”dan ne anladığımı belirterek geçeceğim bu konuyu. Vicdan, içimizdeki mahkemedir. Mahkemenin yasa koyucusu “çağın insanî ruhu”dur. Sanığı biziz. Tanığı, çağ; savcısı, çağın bilgeleridir. Hâkimi ise insana fenalığı ve iyiliği ilham eden Tanrı’dır. Mahkemenin sanığı olan biz ve hâkimi olan Tanrı hiç değişmez ama yasaları, savcısı ve tanıkları her an değişmektedir. Tanrı, iddiaları mevcut yasalar çerçevesinde değerlendirir; hüküm kurar ve bize fısıldayarak bildirir. Kişi, eğer Vicdan Mahkemesinin yasalarını çağın insanî yasalarıyla, savcısını çağın bilgeleriyle güncellememişse o mahkemeden doğru karar çıkmaz.

Dağlanmış Yara

Kepenekle örtünmeyen bir yalnızlıktı benimki

Sen say ki; ayvalar beyaz açtı

ve beyaz da kirlendi. 

Kordonu solmuş bir saatin

yanlış gösterdiği zamandı aşk

Bu yüzden günahkâr değildi hiçbir aşık

Günah olmamalıydı çünkü;

Yanlış zamanda doğru kişiye sevdalanmak. 

Çatlamış duvarların 

Kurumuş çiçeklerin

Akmayan çeşmelerin

Işıksız caddelerin

Sahipsiz gölgelerin

Vedasız gitmelerin

Yarınsız bugünlerin

Kimliksiz ölülerin 

İsimsiz çocukların matemiydi aşk 

Kimseye diyemeden ayazını

Oyalı yazmaların gizinde,

Kınalı avuçların içinde saklamaktı

Kısık sesli vedasını. 

Gideni dönmeyenin yaktığı ateşte 

Dağlayarak ‘ yardan kalan yarasını “

Ateşe demekti insana diyemediğinin dahasını. 

Dümdüz ovaların içinde 

Yalnız bir dağ gölgesiydi aşk. 

Bir nehrin tükenerek akarken 

Azala azala aktığı yolu değiştirmesiydi…

Gölgesine sığınmak da

Denize kavuşmak da 

Yatağında kurumak da kaderken;

Doğru bilinende yanılmaktı sevdalanmak. 

Dedim ya

Sular soğuktu;

Yollar uzak. 

Dağlar yalnızdı;

Yürek korkak. 

Ne kaderden kaçılır 

Ne kaderle varılır bir tezattı aşk. 

Işıkları sönen kentlerin

dar sokaklarından 

Dik merdivenlerinden kaçarken

Karanlıkta kaybolmaktı sevdalanmak.

Yaşama Sevinci

Anadolu coğrafi açıdan Asya ile Avrupa arasında bir köprüdür. Yunanlılar ile Persler, Achilleus ile Hector bu coğrafyada karşı karşıya geldiler. Kültürlerin karşı karşıya gelmesi bir yandan çatışmaları, savaşları, yıkımları, katliamları getirirken bir yandan uygarlıkları, sanat eserlerini, mimari yapıları, kentlerde bir arada yaşama kültürünü ortaya çıkarmaktadır. Yaşamın olduğu yerde acılar, üzüntüler, kederler kadar yaşama sevinci de bulunur.

Anadolu’da kültürlerin çatıştığı dönemlerden biri de Moğol istilası dönemidir. Moğollar Asya’da egemenlik kurduktan sonra Batı’ya yöneldiler. Kendilerinden önce Anadolu’ya gelen Türkler güçlü bir devlet olan Selçuklu Devleti’ni kurmuşlardı. Malazgirt’ten Anadolu’nun içlerine uzanan Türkler Başkenti Konya olan Selçuklu Devleti’ni kurdular. Bilimde, sanatta, mimaride güçlü oldukları bir dönemden sonra Moğollara karşı direnemediler. Moğolların güçlü ordusu karşısında dayanamayıp yıkıldılar. Bir devletin yıkılması demek ona omuz veren toplumun da yıkılması demektir. Bugün bu yıkıntıdan bize Nasreddin Hoca fıkraları kaldı. 

"Timur’un fillerine bakmak üzere Hoca’nın köyü görevlendirilir. Fillere bakmak zor gelince köylüler Nasreddin Hoca’dan Timur’a gidip filler için konuşmasını isterler. Hoca, "Birlikte gidip konuşalım." der. Önde Hoca arkada köylüler yola düşerler. Timur’un çadırına yaklaşınca Hoca arkasına bakar ki kimse kalmamış. Timur’un huzuruna çıkar ve der ki, fillerinden çok memnunuz, iki fil daha gönder.’’ 

Bu fıkra bize yaşamda güçlü olabilmek için, yaşama tutunabilmek için birlik ve beraberliğin ne kadar önemli olduğunu gösterir. Fıkralar bize hayat dersleri veren, yaşama sevincimizi artıran önemli belgelerdir. Kültürel mirastır. Sahip çıkmak zorundayız.

Moğollar Anadolu’ya İran üzerinden gelirler. Moğollardan kaçıp Anadolu’ya gelen İranlı aydınlardan biri de Mevlana Celaleddin-i Rumi’dir. Kısaca Mevlana adıyla bildiğimiz aydın kişi Fars kültürünü Anadolu’ya taşıyarak Anadolu kültürünün zenginleşmesini sağlamıştır. Fars kültürü deyince aklımıza sadece İran coğrafyası  gelebilir fakat bu milletin kökleri Pers uygarlığına kadar gitmektedir. Bu uygarlık hakkında bilgi edinmek isteyenler tarihi metinler dışında Yunan tiyatro yazarı Aiskhylos’un Persler isimli tiyatro oyununu okuyabilirler. Mevlana, anadiliyle yazdığı şiirleriyle hem insanlara yaşama sevincinin ne olduğunu gösterdi hem de İslam dinini Allah korkusu yoluyla değil de Allah sevgisi yoluyla öğretti. Şairin adını anmışken öğütlerini paylaşmadan olmaz.

1.Cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi ol.

2.Şefkat ve merhamette güneş gibi ol.

3.Başkalarının kusurunu örtmede gece gibi ol.

4.Hiddet ve asabiyette ölü gibi ol.

5.Tevazu ve alçak gönüllülükte toprak gibi ol.

6.Hoşgörülülükte deniz gibi ol.

7.Y a olduğun gibi görün ya göründüğün gibi ol.

Eğer Türkler Moğol istilasıyla yıkıldıktan sonra yeniden ayağa kalkamasalardı biz bugün Osmanlı Devleti diye bir devleti bilmiyor olurduk. Altı yüz yıl süren Osmanlı Devleti yıkıldıktan sonra yeniden ayağa kalkmasaydık bugün Türkiye Cumhuriyeti olmazdı. Demek ki her yıkılıştan sonra mutlaka yeniden ayağa kalkmışız. Bizi ayağa kaldıran güç yaşama sevincidir. Yaşama sıkı sıkıya tutunmaktır. Bizi iri tutan, diri tutan gücü sanattan, edebiyattan, müzikten, kültürden ve daha birçok unsurdan alıyoruz. Almanya iki dünya savaşında da yenildiği halde yeniden ayağa kalktı. Kendisini ayağa kaldıran gücü nereden buldu? Bilimden, sanattan, üretimden buldu. Biz de gücümüzü bilimden, sanattan, üretimden alarak daha ileriye gitmek zorundayız. Üretime, tarıma, sanayiye, bilime, sanata, felsefeye önem vermemiz lazım. Yaşamın ne kadar değerli olduğunu bilerek sahip çıkalım. Ortalama ömrümüz 70 yıl. Sağlığımıza biraz bakarsak 80 yıla çıkıyoruz ama ondan sonrası çok zor. Mademki bu dünyada bu kadar az kalıyoruz öyleyse değerini bilelim. Kısa ömrümüzü insanları üzerek değil mutlu ederek yaşayalım. Bugün varız yarın yokuz. Yunus Emre diyor ki: 

Geldi geçti ömrüm benim

Şol yel esip geçmiş gibi

Meğer bana şöyle gelir

Bir göz yumup açmış gibi

Hepinize Yunus Emre’nin şiirleri gibi aydınlık günler diliyorum.

Elma

Bu sabah, dört yaşındaki manevi yeğenim Ruxy, mavi gözleri ve kelebekli objeleri çok sevmesi nedeniyle, öğretmeninin ona “mavi kelebek” ismini taktığını anlattı bana. Ardından, çocukken bana da bir takma isimle seslenip, seslenmediklerini sordu.  O zamanlar üç lakabımın olduğunu, birinin pamuk prenses olduğunu söyledim ona. “Pamuk prenses mi, sen pamuktan mı yapılmışsın ki!” diye sordu şaşkınlıkla bir eliyle kolumu, yüzümü yoklayarak. 

Saç ve ten rengim nedeniyle bana bu şekilde seslendiklerini söyledim Ruxy’e. Sonrasında, Pamuk Prenses masalını anlattım ona. Masalın tamamını dinledikten sonra, beni de elma ile zehirleyip zehirlemediklerini sordu bana. Belki de kimseden elma almamam gerektiğini de ekledi sözlerinin devamına. Öyle bir durumun olmayacağını, bunun sadece bir masal olduğunu anlattım ona, ardından aynı masalı, o bana anlatmak istedi, saçlarımı tarayarak. “Sen çocuk ol, ben annen olayım, olur mu?” dedi. “Olur” dedim. Ruxy başladı saçlarımı taramaya ve benden öğrendiği masalı kendi yorumuyla anlatmaya. 

O an, az önce bana sormuş olduğu soru geldi aklıma. Sahi bana hiç zehirli elma veren olmuş muydu? Ve ben karşımdakine güvenerek elmadan bir ısırık almış mıydım?  Zehirli elma sadece masallarda mı uzatılıyordu?

Zehir, sadece kimyasal içeriklerle mi bünyemize bulaşıyordu ve panzehir de sadece kimyasal reaksiyon oluşturan başka bir içerikten mi ibaretti? Bana kalırsa, teşhisi de hatta bazen tedavisi de daha kolaydı kimyasal içerikli zehirlerin. Öyle zehirler var ki insan maruz kaldığını bile anlayamıyor, konduramıyor uzun yıllar, hatta bazen bir ömür. 

Bizi zehirleyen motivasyon ve şevk kırıcı konuşmalar, yargılayıcı bakışlar, toplum baskısı yüzünden kendi özümüzden uzaklaşmamız,  sınırlarımızın ihlali, iyi niyetlerin suistimali, üzerimizden maddi ve manevi kazançlar elde etmek için dost görünenler,  emek, çaba, azim, çokça fedakarlık ve çoğunlukla uykusuz kalarak çalışılan yılların ardından gelen büyük başarıları şans faktörüne bağlayarak değersizleştirme yöneliminde olanlar,  hak gasp edenler, kendi eylemlerinin sorumluluğunu almak yerine her türlü yük, sorumluluk ve bedeli karşı tarafa yükleyenler, hem iğneyi hem çuvaldızı karşı tarafa batıranlar, kişisel kaynaklarını arttırmak amacıyla karşı tarafın emek, para, zamanını hoyratça sömürenler… Bunlar zehirli değil mi?  

Ruxy saçımı tarayıp bir yandan da bana masal anlatırken, benzer biçimdeki zehirlenmelere benim de maruz kaldığımı, ancak ikinci lakabım olan Polyanna’ya yaraşır şekilde, her şeyi olumlu yorumlamam nedeniyle, bu durumları çok yakın zamana kadar fark etmediğimi düşündüm. 

Evet, bana da uzatmışlardı zehirli elmayı ve ben de farkında olmadan elmadan kocaman bir ısırık almışım herkes gibi. Kimimizin payına bir sepet dolusu zehirli elma düşüyor, kimimize ise sadece bir dilim zehirli elma uzatılıyor. Ama her birimizin payına düşüyor anlaşılan bir miktar.

Peki panzehiri nereden bulacağız? Samimiyetle seven, kalbiyle dinleyen, gönül gözüyle gören ve anlayan, sevgi dolu ve besleyici paylaşımlarda bulunan, kalbindeki bahçeyi besleyip, büyüten, dünyaya da kalbindeki bahçe ile güzellikler katan insanlarla etkileşim içinde olmak; Pamuk Prenses’i öpen prensin nefesindeki şifalı iksir gibi etki eder insana. Ne de olsa o öpücüğün de hammaddesi sevgi idi. 

Ancak, her şeyden  önce işe kendimizden başlamalıyız, kalbimizdeki sevgi ışıltısını parlatıp neşe ve sevgiyle etrafı kucaklamaya hazır olup, toksik etkileşimlerden de kurtulmak için elmaya ve elmayı uzatanlara karşı seçici olursak, hem zehri bertaraf etmiş oluruz, hem de her daim şifalı iksire erişimimiz olur.  Aşk meclisinden uzatılan elmalardan ısırıklar almak dileğiyle, aşk ve sevgiyle kalın…

Yalnızca Bir Tek Günah Vardır Hırsızlık

Bir coğrafyadaki farklı  etnik  gruplar ve bunlar arasındaki  sosyal sınıfsal  çatışmalar büyük sorundur. Bu sorunlara kadın erkek  ayırımın da eklenmesi ile problemler ayyuka çıkar. Kuralsız  bir toplumda yaşam  hiçte  kolay olmasa gerek dilinden, renginden, şeklinden, dolayı  uğradıkları saldırılar ve yaşanan  çatışmalar  çocukların da çocuk  gibi yaşamasına  engelidir. 

Birde buna işgal  ve savaş  eklenince zaten kanayan yara olan Afganistan,  Rusların  bölgeyi  işgaliyle daha vahim hale gelir bunun karşısında  güya  kendini çözüm  olarak gösteren dinci radikal gruplar dinin iktidarıyla topluma daha beter işkenceler  uygular. Şeriat  kanunları adı altında  Recmeden tutun çocuk  tecavüzüne sınıflar arası  çatışmaya  kadar zaten  zor  olan hayat ile bölgede yaşam   içinden  çıkılmaz olmuştur.  Bu çıkmazlar girdabında  kendisi de Afganistanlı  olan  Khallet Hossein akıcı bir dil ve duygusal anlatım ile yaşanmışlıkları Romanlaştırıp  okuyucunun kalbini çalmıştır. Yazar  bu eser ile  bize her roman yazarının  izlerini yansıtır dedirtmiştir. Gelin şimdi  ana hikâyenin anlatımıyla  devam edelim.  

Uçurtma Avcısı  kitabının  Hikayesi;  Kabil'in Vezir Ekber Han bölgesinde geçiyor.  Peştun olan  Amir'in babası  zengin bir iş adamıdır, annesi Amir'i doğururken ölmüştür. Amir; Babasının Amir'i  annesinin ölümünden  sorumlu tutuğunu düşünmektedir.  Babasının  Amir'e karşı tavırları  sert ve kabadır. Annesi olmayan Amir babasından beklediği ilgiyi  bulamamaktadır. 

Amir'in ailesinin  yanında  Hazara mensubu  olan Ali ve Amir'in sütkardeşi Hasan çalışmaktadır. Amir ile Hasan yakın arkadaştırlar. Amir, okuma bilmeyen Hasan'a sıklıkla  hikâyeler  okur, onunla oyunlar oynar, Hasan Amir'i diğer çocuklardan korur ama Amir, Hasan'a karşı o kadar iyi davranmaz  çünkü  Hasan'daki yeteneklere sahip  değildir. Elbette sadece yetenek mevzusu değildir bu. 

Hasan Afganistan'da pek sevilmeyen etnik bir gruba dahildir. Bu sebeple böyle ayrımcılıkları doğasında barındırmayan çocuklar bile etrafından aldıkları bilgiler ile sınıfsal yaklaşımlar sergilemektedir. Bu sınıfsal ayrımcılıklarla büyüyen çocuklar yetiştirmeye son vermek belki de sınıf çatışmasının önüne geçecek en etkili yöntemdir.  Ancak bu şekilde çocuk yetiştirebilmek için önce çocukları eğiten eğitmenlerin yani öğretmenlerin ve müfredatın bu sınıfsal ayrımları beslemesine son vermek gerekir. Paradoksta burada yatmaktadır. Çocuklardan başlamamız gerekir ancak çocuklardan başlayabilmek için önce büyüklerin sınıf çatışmasını beslemesinin önüne geçilmelidir. Bu sebeple eğitim sistemi bu çatışmanın belkemiğidir. 

Afganistan'da geleneksel  olarak düzenlenen  bir uçurtma yarışına Hasan ve Amir de katılır. Yarışma esnasında Amir uçurtmasını elinden kaçırır. Amir'in buna çok üzüldüğünü, bundan utandığını gören Hasan uçurtmayı Amir'e getirebilmek için alandan uzaklaşır. Uçurtmayı ararken bir grup çocuk  tarafından tecavüze uğrar. Hasan'ın arkasından giden Amir Hasanın tecavüze uğradığını görür ancak bunu ne Hasan ile ne de bir başkası ile paylaşamaz. Yaşadıkları  talihsiz olaydan sonra hem Amir'in hem Hasan'ın hayatı eskisi gibi olmaz.  Şimdi burada sorulacak önemli soru şudur: Hasan'ın tecavüze uğraması sırasında Amir Hasan'a neden yardım etmez? Neden bunu daha sonra babasıyla ya da bir başkasıyla paylaşmaz? Amir'in Hasan'a göre  aşağı bir etnik gruba dahil olmasında bunun etkisi nedir? Hasan'ın babasının Amir'in yanında çalışıyor olmasının yani hizmetli olmasının bunda etkisi nedir? Afganistan'da tecavüze uğramak ne anlama gelmektedir? Tecavüze uğrayan mağdur; tecavüz eden ise suçludur. Biz bunu biliyoruz ancak o gün bu iki çocuk neden bunu bilmiyorlardı? Hikayenin bir başka düğüm noktası ise Amir'in yıllar sonra Hasan'ın kardeşi olduğunu öğrenmesidir. Bence bu düğüm Khalled Housseini tarafından bilerek atılmıştır. Sınıfsal çatışmaların, kardeşi kardeşe, etnik grupları birbirine nasıl kırdırdığının hikayesini okuyor gibiyiz bu eserde. 

Sovyetler İşgali sırasında Amir ve babası ülkeyi terk edip ABD'ye giderler. 

Amir, evlenir ve bir süre sonra babası ölür. Bir gün babasının eski bir dostundan mektup alır ve tekrar Afganistan'a dönmeye karar verir. Afganistan'a gittiğinde Hasana ilişkin  bazı gerçekleri öğrenir. Bu gerçekler  onu bir kez daha geçmişiyle  yüzleştirir. Savaşta Hasan ve eşi Hazara oldukları  için Talibanlar tarafından öldürülür  Hasanın oğlu  Hasan ile  aynı  kaderi paylaşır Taliban içerisindeki bazı  pedofilliler tarafından her gün  sabah namazı  öncesinde tecavüze  uğrar. Amir Hasanın babasından  olan  gerçek  kardeşi ve onun oğlunun da yeğeni  olduğunu  öğrenir. Hasana olan vefa borcu  ve geçmişteki  kara  lekeden kurtulmak için  canı  pahasına yeğenini  onların  elinden kurtarır  ve yanında ABD 'ye götürür.  Orada onunla uçurtma uçurur.  

Hasan bize bağlılığın  sadakatin, cesaretin arkadaş sevgisinin dersini veriyor. Ama Amir ona yeterince cevap olamıyor. Fakat onunda kendi çapında yetenekleri var. Eksik olan yan fedakârlık ve dürüstlük geçte  olsa Amir bunları  da öğreniyor. İnkâr ve ihanet, vefasızlık  ve hırsızlık insanın beynini  kurcalar,  karıncalar ahlâklı  olan bir kişinin  mutluluğunun  önünde  büyük engel teşkil eder yaptığı yanlış  şeyler. Aslında  çocuk  psikolojisi konusunda da ibretlik bir eser. Yazar bu sözlerle  aileleri  çocuk  eğitimi ve davranışlarımız  ve farklılıklar  konusunda bilgilendiriyor. "Çocuklar boyama kitabı değildir. Onları en sevdiğin renklere boyayamazsın..." 

"İlkokul birinci sınıf kitabımı bile okuyamayan Hasan, beni rahat rahat okuyordu."

Talibanlar mı? Ruslar mı? Kimler çözümdü bölgede? Amaçları  çözüm bulmak mı yoksa onların  hayatlarını   çalmak mıydı? İşgalci devletler, Siyasal iktidarlar ve radikal dinci gruplar, İktidarları uğruna   hayatları çaldı, çalıyor. Yazarımız bu soruna şu sözlerle  sözlerle  çarpıcı, ironi işaret  ediyor.

"Senin bu kadar mutlu olmana, ancak senden bir şey almaya hazırlandıkları zaman izin verirler..."

Bu  durumda huzur ve mutluluk için  umut yok mu var elbet yapılan  hatalardan eksikliklerden her zaman dönme  yolu ve imkânı var. Farklı  kimlikler, kültürler  ve diller bir toplumun zenginliğidir. Yazarımız güçlü  ironileriyle okuyucuya bu durumu şöyle   aktarmış. 

"...ama geçmiş için söylenenler yanlış. Ben onun nasıl gömüleceğini öğrendim. Her ne kadar geçmiş pençeleriyle kendine bir çıkış yolu açmayı becerse de. Yeniden iyi biri olmak mümkün."

"Her şey bir yana hayat bir Hint filmi değil. Afganların en sık yinelediği deyiştir: Zendagi migzara. Hayat devam ediyor. Baslangici, sonu, kemyah, nahkami, bunalımları, sevinçleri önemsemeksizin, ağır, tozlu bir kervan gibi ilerliyor."

Bu kısımda Afganistan'da yaşayan  halklara ilişkin kısa  bilgi ekleyeceğim. Her okuduğumuz  kitap, bizi yeni bir toplum, yeni bir kültür,  yeni bir coğrafya ve bilgiyle  buluşturur.

HAZARALAR

Afganistan nüfusunun yaklaşık % 9'unu oluşturan etnik grup. Hazaralar, çoğunlukla Şiî inancına sahiptirler. Yoğun olarak Bamyan'ı da içine alan Hazaracat veya Hazaristan bölgesinde yaşarlar. Hazaralar, Afganistan'daki en kalabalık üçüncü etnik gruptur. Ayrıca 650.000 ve 900.000 arasında olduğu tahmin edilen nüfuslarıyla Pakistan'daki azınlık gruplardan biridir. Pakistan'daki Hazara nüfusunun çoğu Ketta şehrinde yaşar. 

PEŞTUNLAR

Paştun, (ya da Peştu) (Peştuca: Paştun ya da Pahtun, Hintçe: Pathan, Farsça: Afgan) Afganistan'ın güneydoğusu ile Pakistan'ın kuzeydoğusunda yaşayan İranlı bir ulus. Konuştukları dil, İran dillerinden Peştucadır. Afganistan nüfusunun çoğunluğunu oluşturan Paştunlar, Afgan adının bütün Afganistan halkı için kullanılmaya başlamasından önce bu adı taşırlardı. Paştunlar Paṣ̌tun Önemli nüfusa sahip bölgeler Pakistan Afganistan

Diller Peştuca Urduca - Farsça - Darice Din İslam (Sünnilik-Şiilik)

Afganistan bölgesinde yer alan bir halk. 1990'ların sonu ile 2000'lerin başlarında Afganistan'da şeriat rejimini kuran Taliban'ın ana öğesini oluşturmaktadırlar. 

Khaled Hosseini

Khaled Hosseini  (Halit Hüseyni) aslen Tacikistanlı olup 4 Mart 1965 Afganistan doğumludur. Babası Afganistan Dış İşleri Bakanlığı’nda diplomat olarak görev yapmakta annesi ise Kabil’de Farsça ve Tarih öğretmeni olarak çalışmaktaydı. 

Babası Dış İşleri Bakanlığı’nda görev yaptığı için Khaled Hosseini henüz 5 yaşında iken İran-Tahran’a taşındılar. Küçük kardeşinin doğumu sebebiyle Kabil’e tekrar döndüler. Kabil’e yerleştikten birkaç sene sonra 40 yıllık Afgan Lideri Zahir Şah kuzeni tarafından devrildi. Hosseini ailesi Amerika Birleşik Devletleri’nde siyasi iltica talebinde bulundu ve 1980 yılında Kaliforniya’ya taşındılar. Khaled Hosseini 1984 yılında liseden mezun oldu. Santa Clara Üniversitesi Biyoloji Bölümüne girdi. Üniversiteden mezun olduktan sonra Kaliforniya Üniversitesi Tıp Fakültesini kazandı. Uzun eğitim döneminden sonra 1993 yılında cerrah olarak görev yapmaya başladı. Khaled Hosseini’nin ilk romanı olan Uçurtma Avcısı büyük ses getirdi. New York Times’ın en çok satanlar listesinde yer alan kitabı yetmiş ülkede basılarak okuyuculara sunuldu. Kendisine büyük ün kazandıran Uçurtma Avcısı kitabından sonra doktorluk görevini bırakan yazar kendini yazmaya adadı.

Bu kitabında anavatanında Amerika’ya göç etmelerinin esintileri yer almaktadır. Khaled Hosseini Uçurtma Avcısı kitabı, tüm dünyada çok satanlar listelerinde uzun süre yerini korumuş başarılı roman Hollywood’un dikkatini çekmiştir. Yönetmen Marc Forsters tarafından sinemaya uyarlanmış ve Oscar’a aday gösterilmiştir. İlk kitabından sonra Ve Dağlar Yankılandı, Bin Muhteşem Güneş kitaplarını yayınlamıştır. Bin Muhteşem Güneş kitabı New York Times’ın çok satanlar listesinde on beş hafta boyunca kalmıştır. Uçurtma Avcısı ve Bin Muhteşem Güneş kitapları Amerika’da 10 milyondan fazla, dünya çapında ise 38 milyon satmıştır. Khales Hosseini 2006 yılında Birleşmiş Milletler Mülteci Ajansı tarafından İyi Niyet Elçisi olarak seçilmiştir. Afganistan halkına insanı yardım sağlayan kar amacı gütmeyen Khaled Hosseini vakfını kurmuştur.

Okumak Ruhumuzu İyileştiren Vazgeçilmez Bir Araçtır

Merhaba Şükriye Hanım, okuyucularımıza kısaca kendinizden bahseder misiniz?

Şırnak doğumlu olup Batman’da yaşıyorum. Türk Dili ve Edebiyatı fakültesi mezunuyum. Evli ve iki çocuk annesiyim. 

Yazma yolculuğunuzdan kısaca bahseder misiniz? Sizi kitap yazmaya yönlendiren nedenler nelerdir?

Annenim masallarıyla büyüyen bir çocuk olarak çocuklarımı da masallarla yetiştiriyorum. Hatta kendim uydurduğum masaları anlatıyordum. Bu nedenle bana ilham olan çocuklarım oldu diyebilirim. 

Yazarlık sizin için ne ifade ediyor? 

Kısaca en büyük hayalim diyebilirim.

Sihirli heybesi olan bir horozun, anne ve babasını duyduğu şükranı göstermek için atıldığı macerayı akıcı bir şekilde minik okurlara aktardığınız Sihirli Horoz isimli kitabınız Alaska Yayınlarından çıktı, tebrik ederiz. Kitabınızda okurlarınızı ne gibi sürprizler bekliyor?

Merak uyandıran, dostluğu ve sevgiyi hissettiren bir masal. Aynı zamanda bir amaç edinip bu amaca ulaşma memnuniyeti sürprizimiz diyebiliriz.

Başucu yazar ve kitaplarınız nelerdir? Yazarların ve kitapların hayatınıza nasıl bir etkisi oldu?

Dostoyevski vazgeçilmez yazarım. Kitaplara gelince çok sayıda var çünkü; okumak benim için bir varoluş. Suç ve Ceza, Ölümcül kimlikler, Amat gibi nicelerini sayabilirim.

Üzerinde çalıştığınız yeni bir kitabınız var mı? Okuyucularınıza ipucu verir misiniz?

Evet var. Bir roman üzerinde çalışıyorum kendimi bu mecrada da iyi ifade edeceğimi düşünüyorum. Gizemli simgeler ve doğuda bir araştırmaya katılan bir grubun maceraları diyelim. Alaska Yayınlarından çok memnun kaldım bundan onlara da teşekkür ederim. Romanımı da bu mecradan okuyucuyla buluşturmak isterim.

Son olarak okuyuculara söylemek istediğiniz bir şey var mı?

İyi dönüşler aldım. Bunun için teşekkür ederim öncelikle. Okumak ruhumuzu tanımamızı sağlayan, iyileştiren vazgeçilmez bir araçtır. O yüzden okumayı aksatmayalım diyebilirim. Teşekkürler. 

Yazmak Benim İçin Bir Aşk

Merhaba Gamze Hanım, okuyucularımıza kısaca kendinizden bahseder misiniz?

Ben Gamze Atalay. 1980 yılında Aksaray'da doğdum. İktisat mezunuyum. Uzun yıllardır kurumsal bir firmada malı işler departmanında çalışıyorum. 2011 yılında geçirdiğim beyin kanaması sonucu  solumda kısmi felcim var. 

Geçmiş olsun. Yazma yolculuğunuzdan kısaca bahseder misiniz? Sizi kitap yazmaya yönlendiren nedenler nelerdir?

İlkokul öğretmenimin teşvikiyle yazı yazmaya başladım. Kompozisyon yazarak bu yolda ilerledim diyebilirim.

Yazarlık sizin için ne ifade ediyor? 

Yazmak benim için bir aşk. Başka dünyalara geçiş yapıyor, karakterlerin o anki kişiliklerine  bürünüyorum.

Toplum ve mahalle baskısı sebebiyle ortaya dökülemeyen kimi çarpıklıkları korkmadan dile getirdiğiniz uzun soluklu bir hikâye diyebileceğimiz Fısıldayan Çığlıklarım isimli kitabınız Alaska Yayınlarından çıktı, tebrik ederiz. Kitabınızda okurlarınızı ne gibi sürprizler bekliyor?

Çok kötü bir dönemden geçiyoruz. Evlatlarımız, sokaklardaki dilsiz canlar ve niceleri  sustuğumuz susturduğumuz tüm  olayları töreydi adetti, el alem ne der  diye diye gömüldüğümüz  çukurlardan çıkış diyelim.

Başucu yazar ve kitaplarınız nelerdir? Yazarların ve kitapların hayatınıza nasıl bir etkisi oldu?

Dünya klasikleri okurum onun dışında da yeni çıkan kitap ve yazarları okurum. Şu an Charles Dickens'ın Büyük Umutlar kitabını  okuyorum. Bir kitaba başladığımda  karaktere bürünüyorum. Okuyarak yaşamış oluyorum, böyle daha zevkli oluyor.

Üzerinde çalıştığınız yeni bir kitabınız var mı? Okuyucularınıza ipucu verir misiniz?

Son kitabım yeni çıktığı için henüz yeni bir kitap çalışmam yok. Belki daha sonra bir biyografi çalışmam olabilir.

Son olarak okuyuculara söylemek istediğiniz bir şey var mı?

Okuyun okutun. Hem diksiyonunuz hem bilgi dağarcığınız gelişsin. Kitaplarla kalın.

İlham İçin Uzaklara Gitmeye Gerek Yok

Merhaba Alperen Yahya Bey, okuyucularımıza kısaca kendinizden bahseder misiniz?

Kendimi tanıdığımdan beri edebiyat benim için bir hobi ve yaşam kaynağı aynı zamanda da kendimi ifade ettiğim en büyük unsur. 

Yazma yolculuğunuzdan kısaca bahseder misiniz? Sizi kitap yazmaya yönlendiren nedenler nelerdir?

Yazmaya ilk defa ortaokul sıralarında başladım ve zamanla başta şiir olmak üzere deneme ve roman denemeleri yaptım ve ilk şiir kitabım olan Mübrem-i Aşk’ı yayımladım. İçimi dökmek istediğim her dakika kitap olmasa dahi bir metin ya da bir kelime yazmak bile beni rahatlatmaya yeterli ne de olsa bir kelime bir cümleyi; bir cümle bir metni oluşturur.

Sizce şiir nedir? Şiirde olmazsa olmaz dediğiniz öğeler var mı?

Şiir benim için kısaca hayat demek, hayat ilhamla harmanlanırsa ortaya şiir belki de şiirler çıkar.

Şairlik sizin için ne ifade ediyor? 

Tabiri uygunsa duyguları en iyi ifade eden edebi şahıs.

Şiirlerinizin yer aldığı Mübrem-i Aşk isimli kitabınız Alaska Yayınları’ndan çıktı, tebrik ederiz. Kitabınızda okurlarınızı ne gibi sürprizler bekliyor?

Eserimde bir çok cinas, Osmanlıca sözcük ve kelime gizliliği mevcut, derinliğe inmek isterseniz kelimelerin bazılarına tersten bakın derim.

Başucu yazar ve kitaplarınız nelerdir? Yazarların ve kitapların hayatınıza nasıl bir etkisi oldu?

Şair olarak beni en çok etkileyen şahıs Cemal Süreya, roman yazarlarından ise Osamu Dazai ve Peyami Safa beni farklı bir boyuta taşıyor desem yalan olmaz. Başucu romanım Türk edebiyatında Peyami Safa’nın eseri olan Dokuzuncu Hariciye Koğuşu iken, Japon edebiyatında Osamu Dazai’nin İnsanlığımı Yitirirken eseridir.

Üzerinde çalıştığınız yeni bir kitabınız var mı? Okuyucularınıza ipucu verir misiniz?

Şiir kitabımdan sonra farklı edebi türlere yoğunlaşmayı çok istiyorum ve bir roman üzerinde çalışmaya başladığımı söyleyebilirim.

Son olarak okuyuculara söylemek istediğiniz bir şey var mı?

İlham için çok uzaklara gitmeye gerek yok yanınızdakileri iyi seçmeniz yeter.

Amacım Karmakarışıklığı Üst Seviyeye Çıkarmaktı

Merhaba Deva Hanım, okuyucularımıza kısaca kendinizden bahseder misiniz?

Merhaba. Çok değerli okurlarıma kendimle alakalı, yaşamsal açıdan söyleyeceklerim sanırım biraz kısıtlı olacaktır fakat şu kadarını söyleyebilirim ki kutsal Anadolu topraklarının tamamı güzel ve özel olan şehirlerinden birinde, sıradan bir ailede doğdum ve büyüdüm. Tüm eğitim sürecimi yeterli ölçüde başarıyla tamamlayıp üniversiteyi okudum ve şu an bir devlet kurumunda mesleğini çok severek icra eden bir öğretmenim ve bir erkek çocuğu annesiyim.

İçsel anlamda kendimi, iç dünyamı anlatmak adına da sohbet türünde olan “Kendini Fethet” kitabını yazdım. Fakat kitabımda yer alan ruhumun genel yansımalarını burada biraz daha özelleştirmem gerekir.

Yaklaşık on yıl öncesine kadar gayet normal bir insan olduğumu düşünerek yaşadım fakat on yıl önce yaşadığım bazı ruhsal deneyimlerle dünyanın, benim o ana dek algıladığım dışında başka boyutlarının, başka katmanlarının da olduğunu hayretler içerisinde gördüm. O süreçte ilk zamanlar korku, heyecan, merak, şaşkınlık ve aynı zamanda coşku, hafiflik, tarifi imkansız huzur hislerini aynı anda birbirine karışmış vaziyette yaşadım. Bu durum benim açımdan hani o “ruhun karanlık gecesi” diye tabir edilen bir histi. Karmakarışıktım, oradan oraya koşup “Ben bir şey yaşadım. Bu nedir, bilen var mı, bunu yaşayan var mı?” diye haykırmak, önüme gelene anlatmak istedim hep. Fakat bir yandan da tarih boyunca toplumların sıra dışı deneyimlere pek de sıcak bakmadığını bildiğimden çoğunlukla kendi içimde yaşadım tüm bu duyguları. Sustum ve tam anlamıyla kendimle vakit geçirip kendimi, deneyimlerimi analiz etmekle geçti uzun uzun zamanlarım. Sonra bir şekilde meditasyonla tanıştım. O ana dek meditasyon hakkında hiçbir fikrim yoktu hatta meditasyonun, varlıklı insanların can sıkıntısından yaptığı bir çeşit aktivite olduğu şeklinde bir ön yargıya sahiptim. Fakat meditasyonu o ilk deneyimlediğim anda, bende daha önce kendiliğinden olan o ruhsal deneyimin aslında meditasyon olduğunu fark ettim. İşte o dağılmış, karmakarışık hallerimin sabır ve gayret gerektiren sistematik bir araçla yani meditasyonla sakin, dingin ve emin bir hale dönüşebileceğini idrak ettim. Benim kendiliğinden yaşadığım o deneyim beden dışındaki asıl varlığımı fark edişti ve o fark edişi bir zerre olarak tanımlarsak meditasyon sistematik bir şekilde o zerreyi büyüten yegane araçtı artık benim için. Sanki binlerce yıldır gözlerimde bir sis perdesi vardı ve o artık aralanıyordu ve ben daha önce farkında bile olmadığım her şeyi net bir şekilde görebiliyordum. Zaman ilerledikçe zihnimin ne kadar berraklaştığını fark ettim ve zaten her anımın farkındalığını getiren de bu zihnimdeki berraklıktı. Bu süreçte ilk olarak yoğun bir şekilde geçmiş anılarımla yüzleştirildim. Çocukluğumda bitkilerin ve hayvanların her çeşidine olan ilgimi düşündüm. Onları izlemek, onlara dokunmak, onlarla vakit geçirmek büyük bir hazdı benim için ve sanki onların dilinden anlıyordum ve onlar da beni duyuyordu. 

Kendi halinde bir çocuktum, asosyal değildim fakat kendimle vakit geçirmek daha bir keyif veriyordu. Etrafıma baktığımda her çocuğun ilgisini çeken şeyleri ben öylesine yapıyordum. Dünyadaki tüm insanların iyi kalpli olduğunu düşünüyordum, cesur bir çocuktum ve tehlikelere büyük bir cesaretle atılıyordum. Uyumlu, sessiz, sakin fakat dayatmalar ve zorbalıklar karşısında öfkelenen ve tüm gücüyle savaşan bir çocuktum. Büyüdüğüm ortam insan ilişkilerinin ve doğayla etkileşimin yoğun olduğu bir ortamdı ve sanki tüm bunlar bir film ben ise kenarda bir izleyiciydim. Her şeyin içindeydim ve ama aslında değildim de. Bende olanı paylaşmak hatta bende hiç kalmasa bile paylaşmak büyük bir mutluluktu çünkü en sevdiğim şey gülen gözlerdi. Çevreme göre sevgi dolu, iyi niyetli, kendi halinde, uyumlu, saf bir çocuktum ama bu saflık iyi niyettendi çünkü gittiğim okullarda da hep beğenilen, başarılı bir öğrenciydim. Sanki besin kaynağım etrafımda mutlu insanların olmasıydı ve bedenim ise zayıf, cılız, üflesen uçacak gibiydi. Kitap okumak, okuduklarımı hayal etmek bende kendiliğinden ortaya çıkmış olan çok büyük bir hazdı. Hatta ortaokul yıllarında felsefe ve  tarih kitaplarına ilgi duymaya başlamıştım. Bu kitaplarda hoşuma giden edebi cümleleri not aldığım bir de defterim vardı. Bana göre herkes güvenilirdi ve kimseden bir kötülük gelmezdi. Sonra ergenlik dönemiyle başlayan yoğun içsel sancılar, hayatı sorgulamalar o bahsettiğim ruhsal deneyimlere kadar sürdü. Sanki çocukluğumda içinde bulunduğum bir masal diyarından çıkıp bir anda kendimi hayatın tüm gerçeklerinin yer aldığı bir filmin içinde bulmuştum. Filmin içindeydim fakat yine gözlemciydim. Fakat çimdeki bu sefer bu tanımsız sancı da neydi? Sonradan fark ettim ki bu, varoluşumun gizemini çözmek ve kendimi doğurmanın sancısıydı çünkü hiçbir duygumun ifadesi diğer hiç kimseninkine benzemiyordu, dışardan belki öyleymiş gibi görünüyordu fakat bana sorsan öyle değildi, başka bir şeydi bu. Dünyada çekilen tüm ıstırapların nedeni bir benlik olduğu yanılgısıdır. Ve şu an bulunduğum nokta bir benliğin olmadığı, benlik algısının yalnızca bütüne ulaştıracak olan bir araç olduğunun farkındalığına erişmiş olmanın verdiği tatmin, huzur ve şükür dolu bir yaşam… Yol sonsuz fakat hakiki olan kendine uyanmanın nihai amacı da bu olsa gerek; tatmin, huzur, şükür. Başka şeye lüzum var mı?

Yazma yolculuğunuzdan kısaca bahseder misiniz? Sizi kitap yazmaya yönlendiren nedenler nelerdir?

Yazma yolculuğum aslında çok küçük yaşlarda başladı diyebiliriz. Okuduğum kitaplardaki özellikle betimleme ifadeleri, süslü anlatımlar, bir derinliği olan cümleler çok ilgimi çekerdi, not alırdım onları ve ben de böyle ifadeler yazmaya çalışırdım kendimce. Özellikle bazı şiirlerin yoruma açık olduğunu, beni dilediğim kadar derinlere götürebileceklerini, sözcüklerin büyülü dünyasını fark ettiğimde yazmanın öyle basit, sıradan bir mesele olmadığını anladım. Bu en çok da üniversitede büyük bir ilgiyle takip ettiğim Osmanlı Türkçesi ve Divan Edebiyatı derslerinde had safhaya çıktı. Fakat günün birinde bir kitap yazmayı hayal etmemiştim bile çünkü bu şekilde, kıyıda köşede, kendi küçük dünyamda, kendi halimde mutluydum. Fakat artık öyle bir noktaya gelmiştim ki ilgi ve yönelimlerim deneyimlerim ile birleşip yoğun baskı oluşturmaya başlamıştı ruh halimde. Anlatmalıydım artık… Dünyanın bizim bildiğimiz, gördüğümüz kadar olmadığını, çok daha fazlasının olduğunu haykırmalıydım. Bu hissi bilenlere tanıdık gelecekti söylediklerim, kendilerini yalnız hissetmeyeceklerdi ve bu evreye gelmiş olanlara da belki ışık olacak ve dürtüp uyandıracaktı onları. Artık deneyimlediğim ruhsal halleri ve bildiklerimi paylaşmamanın bencillik olacağını fark ettim ve bunları aktarabilmenin en mükemmel, en kadim yolunun da yazmak olduğunu bildiğimden bir kitap yazmaya karar verip bir ay gibi çok kısa bir sürede, zaten daha öncesinden kısa kısa yazmış ve biriktirmiş olduğum parçaları genişletip bir kitaba dönüştürdüm.  

Dünya yaşamındaki adınız Burcu Koç’u kitabınızda neden kullanmadınız? Deva Abhaya isminin hikayesini bizlerle paylaşır mısınız?

Dünya yaşamındaki adım, benim doğduğum andan itibaren dünyaya dair kullandığım isim ve tabi ki hala da kullanmaktayım fakat ruhsal deneyimlerimin yoğun olduğu bir dönemde bir meditasyon, bir arınma kampına katılmıştım, aynı frekansta olduğum insanlarla dolu bir ortam iyi gelecekti bana ve burada uygulamalara rehberlik eden kişi Deva Path isminde bilge bir kişiydi. Deva Path, çağımızın en büyük filozoflarından hatta bir ermiş olan Osho’ nun yanında yaklaşık otuz yılını geçirmiş talebelerinden biri idi. Kamp sırasında isim törenleri yapıldığını gördüm ve Burcu Koç olan ismime ruhsal tarafımı yansıtacak bir isim eklemesini rica ettim Deva Path’tan. Çünkü ben artık yalnızca dünya algısında değildim, öteleri fark etmiştim ve bu öteleri yansıtacak nasıl bir ismim olacaktı acaba? Heyecanla bekliyordum acaba neydi ruhsal ismim? Sonra danslar ve müzikler eşliğinde bir isim töreni düzenlendi. Sonra Deva Path, arasında minik sarı bir papatya olan küçük bir kağıt uzattı bana. Kağıdı açtım ve içinde Deva Abhaya yazıyordu. Hemen sordum anlamını. Kutsal cesaret anlamı taşıdığını söyledi bu ismin. Hemen benimsedim ismi, çok yakın hissettim fakat acaba cesarete mi ihtiyacım vardı yoksa zaten çok cesur olduğumun farkına mı varmalıydım? Bu arada Osho ile tanıştığımda, onun onlarca kitabı arasından seçtiğim ve okuduğum ve beni derinden sarsan ilk kitabıydı “Cesaret” kitabı. Tüm bunlar yalnızca bir tesadüf olamazdı. Şu an biliyorum ki ben hep cesur bir insan oldum, hep kalbimin sesini dinledim, bilinen değil bilinmezliğe giden yolları tercih ettim hep. Bu nedenle evet, bu isim ruhumu yansıtan isim dedim. Deva bir takı, ismin kendisi Abhaya’dır. Bu ismi aldığım andan itibaren orada bulunan herkes bana Abhaya diye seslenmeye başladı ve çok farklı hissettim. Sanki yüzeyde bir tamamlanmışlık hissi oluştu bende. Yüzeyde diyorum çünkü derinlere inildiğinde ne ismin ne de bir cismin var.

Bu anıyı kitabımda paylaşmak, anlattıklarımın okurlarım tarafından kimliğimle özdeşleştirilmesine neden olabilirdi ve bu riski göze alamazdım çünkü kitabımda amacım zihne uğramadan kalbe ulaşmaktı. Yazanın kim olduğu önemli değil, ruhsal anlamda, maneviyatıma etki eden, beni sorgulamaya yönlendiren ya da bildiğim fakat tanımlayamadığım hislerin ifadesi gibi  sözler bunlar, hissi yaratmaktı okurlarımda amacım. 

Dünyanın en sıradan, en basit en beklentisiz, en etiketsiz, en maskesiz ve tüm bunların getirisi olarak en huzurlu, en dingin insanı olmanın anahtarlarını sunduğunu Kendini Fethet isimli kitabınız Alaska Yayınlarından çıktı, tebrik ederiz. Kitabınızda okurlarınızı ne gibi sürprizler bekliyor?

Bizler, sonsuzluk yolcusu olan minik zerreleriz ve zerre uçabilmek için hafif olmalıdır. Ağırlaşırsa ilerleyemez, yere çakılır. Kendimizi, “bilmiyorum” haline uyumlayabilirsek eğer varoluşun bize sunacağı halis bilgilere her an açık durumda, diri ve canlı oluruz. Sonsuzlukta bildiğimizi iddia ettiğimiz hiçbiri deneyime dayanmayan bilgi yükleriyle ilerleyemeyiz. Çünkü sonsuzlukta kalıplaşmış bir bilgi, deneyimlenip özümsenmemiş bir bilgi tutunamaz; bu, sonsuzluğun doğasına aykırı bir şeydir. Çünkü sonsuzluk demek asla tekrarlanmayan her an yeni bilgi demektir. Varoluşun bizden istediği de tabulaştırdığımız tüm bilgi yüklerinden arınıp sonsuzluğun her an yenilenen bilgi akışına uyumlu hale gelmektir. Bu da ancak bilinmeyene teslimiyetle mümkün olur, ben biliyorum demekle değil.

Demem o ki kitabımı bilgi edinmek amacıyla alanlar, okurken hüsran yaşayabilirler çünkü önsözde de belirttiğim üzere bu bir bilgi kitabı değildir. Çağımız bilgi çağı ve insanlığın genel durumuna baktığımızda pek de mutlu bir tablo görmüyoruz. Bu durumun kaynağına inildiğinde zihinlerimiz gerekli, gereksiz, ihtiyaçtan ya da entelektüel olma çabasından kaynaklı yoğun bir bilgi kirliliği baskısına maruz kalmış durumda. Hepimiz bu kadar çok şey biliyoruz fakat neden mutsuzuz, mutlu olmanın yöntemini de biliyor olmamız gerekmez mi? O halde bu durumda fark etmemiz gereken başka bir nokta var. Bana kalırsa bilginin sonsuz olduğu ve insanın bildikçe aslında bilmekten ne denli uzaklaştığının getirdiği karmakarışık ruh halleridir olmakta olan. İşte benim de amacım bu karmakarışıklığı biraz daha üst seviyeye çıkarmaktı. Çünkü yeterli ölçüde karmakarışık olmuş bir insan öz bilgisine uyanmaya hazır demektir; çaresizlikten kaynaklı masum ve cesurdur ve uyanış için artık bir kıvılcım yeter. İşte ben kitabımla bu kıvılcım olmaya niyetlendim. Bu kıvılcımı nasibi olan muhakkak alır, olmayan ise eli boş dönmez, tohum olarak eker varlığına. Gerisi akışın bilinmeyen fakat güvenli ve şefkatli kollarına emanet olmaktır.

Başucu yazar ve kitaplarınız nelerdir? Yazarların ve kitapların hayatınıza nasıl bir etkisi oldu?

Osho, benim hayatımda, dönüşümümde, ruhsal uyanışımda büyük bir etkiye sahiptir. Bende tam da hazır olduğum bir anda kıvılcımı ateşleyen kişidir. Bir kitaptan ziyade rehber kişiliklerin yani peygamberler, evliyalar, Yunus Emre, Mevlana, Şems gibi değerli zatların felsefelerinin, öğretilerinin idrakine varma anlayışı hüküm sürüyor hayat yolumda. Fakat bugüne kadar her ne okuduysam hepsi birlikte şu anki çok memnun olduğum “ben”in oluşumuna katkı sağlamış ve hizmet etmiştir. Mesela uzun zamanlar boyunca çok roman okudum ve her bir roman farklı bir vizyondu benim için fakat benim vizyonum neydi? İşte okuduğum tüm romanlar kendi vizyonuma uyanmamda yol arkadaşlığı yaptılar bana. Felsefe ve düşünce kitapları, makaleler kendi fikirlerimin ve deneyime dayalı bilgi dünyamın oluşumunda kapılar açtılar bana. Fakat tüm bunların da ötesinde beni ben yapan en önemli detay her ne olursa olsun bilgi ya da vizyon hiçbirini sorgusuz sualsiz kabul etmeyişim, tutunmayışım, bunların tümünü ilerleyişimde yalnızca birer yol arkadaşı olarak görmemdi. Çünkü yol kimseye ait olamazdı yalnızca o yolda hep beraber yürünebilirdi. İnsan olma yolunda…

Üzerinde çalıştığınız yeni bir kitabınız var mı? Okuyucularınıza ipucu verir misiniz?

Aslında yazacaklarım binlerce sayfaya sığmaz fakat bunları toparlamak ve düzenlemekte az da olsa hem odaklanma hem de zaman sıkıntısı yaşıyorum çünkü bir öğretmen ve bir anneyim. Yani kitap yazmak kadar bunlar da benim kutsal sorumluluklarım. Onlara yeteri kadar zaman ayırmak da benim temel mutluluk kaynağım. Bu yüzden ilk kitabım, yazma tarzım ve aktarmaya çalıştığım içerik hakkında ufak da olsa bir fikir sahibi yapmak içindi okurlarımı. Umarım asıl kapsamlı eserlerimi kısa zamanda toparlayıp kitaplar serisi şeklinde aktarırım.

Son olarak okuyuculara söylemek istediğiniz bir şey var mı?

Yargılama yoluna gitmeden, fakat sorgulamaktan da asla vazgeçmeden, söylediklerimin hakikatini anlamaya çalışan okurlarımla muhakkak ki aynı frekansta buluşacağız ve o noktadan sonra zaten ne yazdığımın, ne söylediğimin, ne anlatmaya çalıştığımın dahi hiçbir önemi kalmayacaktır. Yargılamalar da elbette ki kabulüm fakat onlarla da kavuşumumuz biraz zaman alacaktır. Çok değerli okurlarıma en derin sevgilerimi sunuyorum.